Email Marketing đã tồn tại quá lâu và mình cho rằng đã đến lúc nó cần cuộc cách mạng thật sự. Những số liệu thông kê đã chỉ ra một tương lai không mấy sáng sủa với Email Marketing. Còn Chatbot Marketing là thuật ngữ rất mới chỉ xuất hiện 2 năm gần đây. Nó còn chưa kịp đưa được đưa vào định nghĩa của wikipedia, nhưng những số liệu thống kê cho thấy sự phát triển vượt bậc đến không ngờ. Nếu bạn là một Online marketer thật thụ, đã đến lúc phải cập nhật kiến thức thời đại và thay đổi chiến lược marketing nhằm được hiệu quả cao nhất.
Email Marketing – sự suy thoái thấy rõ
Có rất nhiều vấn đề gây trở lại cho Email Marketing, trong đó có 2 trở ngại lớn nhất mà mình nhận thấy, thứ nhất là thói quen sử dụng email của người người dùng đã thay đổi, thứ hai là các Email provider như Gmail hay Outlook không mặn mà lắm với Email Marketing. Nói không mặn mà thì nghe có vẻ họ đang chống lại chính những tiện ích mà mình tạo ra, thực tế là vì có quá nhiều doanh nghiệp “lạm dụng” email marketing nhưng thực chất là spam, và dĩ nhiên họ sẽ luôn đứng về phía người dùng nếu muốn mình cạnh tranh và tồn tại.
Thói quen sử dụng email đã thay đổi
Người ta bận rộn hơn với mạng xã hội và tương tác với nhau qua các ứng dụng chat. Mình còn không nhớ lần cuối cùng mình viết một email theo cách truyền thống và gửi cho bạn bè của mình là khi nào. Mọi thứ đều được thực hiện qua facebook, skype, slack…từ tán giẫu đến trao đổi công việc. Email luôn là lựa chọn cuối cùng của giao tiếp trong thời đại ngày nay.
Theo số liệu của marketingcharts.com hình dưới đây, bạn sẽ thoáng thấy tương lai của email marketing.
Đây là thống kê từ năm 2010 cho đến cuối năm 2016 (số liệu còn thiếu 2 năm). Người dân Bắc Mỹ mở email nhiều hơn nhưng tỉ lệ click lại ít hơn. Lý do mở mail nhiều hơn là thói quen sử dụng mobile liên tục, nhưng vừa mở ra họ lại delete nó ngay hoặc bỏ qua. Và nếu như có bỏ thời gian đọc email thì cũng ít ai chịu click vào link mua hàng của bạn, vì họ có nhiều notifications khác quan trọng hơn cần check ngay lúc này. Gần đây mình có capture được một danh sách email khoảng 500 lead về mảng giáo dục. Mình đã thử gửi 2 campaign và kết quả không mấy khả quan.
Lần campaign thứ 1 có Click-rate 8.2% và Open-rate 20.9%, nhưng đến campain thứ 2, thì tỉ lệ này giảm rõ rệt, click-rate chỉ còn 1.62% và open-rate 9.13% (email được gửi cùng một thời điểm).
Gmail/Outlook đã phân loại Email Marketing với các email khác
Bạn mở Gmail của bạn thấy có mặc định 3 tab, tab mail chính, tab mail mạng xã hội và tab mail quảng cáo. Một số nhà cung cấp email khác có cách phân loại khác nhưng cơ bản là vẫn phải phân loại rõ ràng. Chính điều này đã ảnh hưởng rất lớn đến Email marketing. Có thể bạn bỏ chi phí hàng tháng để gửi mail để cố tiếp cận khách hàng. Nhưng thực ra, email có đến được khách hàng hay không thì bạn không thể kiểm soát được. Chính bản thân mình cũng chẳng mấy khi mở tab mạng xã hội và tab mail quảng cáo ra để check xem trong đó có gì. Chỉ trừ khi muốn xóa bớt mail để tiết kiệm lưu trữ mà thôi. Điều này cũng tương tự với Outlook. Nghe thật phũ phàng như đó là sự thật.
Chi phí cao
Với mailchimp bạn cần bỏ gần 100$ mỗi tháng (giá này đã giảm theo thời gian vì sự cạnh tranh) để gửi đến 10.000 email hoặc những giải pháp Email Marketing chi phí rẻ bèo mà mình biết thì mất khoảng 30$ cho 10.000 email. Thì so với chatbot marketing, chi phí cho thể đạt zero. Đến nỗi với chatfuel, bạn không cần phải trả tiền để tương tác khách hàng thông qua chatbot. Cách đây 2 năm thôi, ít ai tưởng tượng ra điều này.
Không những thế, chatbot đem lại sự tương tác hiệu quả hơn rất nhiều, mà mình sẽ đề cập đến trong phần sau bài viết này.
Chatbot Marketing là gì?
Chatbot marketing là hành động marketing tương tác với người mua thông qua trí tuệ nhân tạo được lập trình sẵn nhằm mục đích kinh doanh (thời điểm hiện tại dùng chữ trí tuệ nhân tạo thì hơi quá, vì nó chỉ đơn thuần là những câu chat được viết sẵn, dù gì đi nữa nó cũng chỉ trong giai đoạn mới phát triển mà thôi). Chatbot có thể nói chuyện với khách hàng, có thể gửi tin nhắn đến khách hàng theo lịch lên sẵn…Nếu so sánh với email marketing, thì chatbot marketing có những cái đáng nói sau:
Open-rate cao
Tỉ lệ này ở chatbot marketing lên đến 80% và hầu như không có yếu tố nào ngăn cản tin nhắn của bạn đến với khách hàng cả (ít ra là cho đến thời điểm hiện nay). Con số này gấp 4 lần so với email marketing (20%) và mở ra cả một thị trường đầy sôi động với chatbot. Nó cũng tương đương với khả năng doanh thu của bạn có khả năng tăng gấp 4 lần nếu biết làm đúng cách.
Tương tác theo thời gian thực
Chatbot có một điều mà email marketing không thể là tương tác với khách hàng ngay lập tức. Bạn biết đấy, một trao đổi qua email đôi khi mất đến nhiều giờ để đợi reply nhưng chatbot thì không. Dầu vậy, đây cũng là một thách thức với chatbot, vì việc tương tác theo thời gian thực này sẽ chẳng có ý nghĩa gì nếu chatbot không được lập trình để trở nên thông minh hơn.
Lead capture quá dễ dàng
Bạn hãy thử liệt kê các bước để email khách hàng nằm trong list của mình.
- Thuyết phục khách hàng điền email
- Khách hàng mở email để confirm
- Chuyển đến trang quà tặng hay trang xác nhận
Nhưng với chatbot, khách hàng chỉ cần một cái lick chuột vào LIKE/subscribe là xong. Vậy nên thời gian để bạn thu thập Leads cũng rút ngắn lại.
Duyệt tìm thông tin sản phẩm ngay trong cửa sổ chat
Chatbot dự đoán sẽ thay thế cho việc duyệt tìm các sản phẩm thay vì truy cập vào website. Hiện tại nhiều cửa hàng đã áp dụng cách này. Giả sử:
Bạn đang chat với bạn bè qua facebook messenger và đang bàn luận về một món hàng nào đó. Bạn muốn kiểm tra nó thì chỉ cần chuyển sang chatbot của cửa hàng trong contact list, gõ tên sản phẩm và chatbot cửa hàng sẽ liệt kê những sản phẩm bạn cần. Sau đó bạn click vào chia sẻ để gửi cho bạn của mình. Tất cả những thao tác này đều nằm trong một giao diện, bạn không phải thoát ra để tìm kiếm, rồi access vào web cửa hàng, rồi lại tìm kiếm, copy link, rồi paste…Mọi thứ đã được rút gọn lại một cách đơn giản và nhanh chóng.
Trường hợp khác, giả sử bạn gửi thông tin một sản phẩm nào đó quảng bá đến khách hàng, họ không thích và muốn một sản phẩm khác. Khi đó chatbot sẽ trở thành người bán hàng trình bày những sản phẩm cho khách.
Những điều này là hoàn toàn không thể với email marketing.
Và nó giảm thiểu chi phí đến mức miễn phí
(nếu bạn sử dụng chatfuel hoặc những dịch vụ tương tự miễn phí khác)
Như mình đã nói, chi phí duy nhất cho chatbot là dạy cho nó cách nói chuyện với khách hàng (thực ra bạn cũng có thể làm điều này miễn phí với chatfuel), ngoài ra bạn sẽ không tốn phí monthly hay yearly như email marketing. Nhưng việc này đặt ra một thách thức là bạn cần hiểu về cách cơ bản nhất một bot hoạt động như thế nào, nếu bạn không thể tự học thì chi phí sẽ dồn cho người lập trình bot.
Trong giới hạn của một cửa hàng thì mình chi phí cho lập trình bot sẽ không quá cao vì không đòi hỏi những tương tác phức tạp hơn với người dùng.
Kết luận
Cho đến thời điểm mình viết bài này thì email marketing vẫn là một trong những chiến lược chủ đạo của rất nhiều doanh nghiệp và các MMOers nhỏ lẻ như chúng ta, nhưng nếu như có tầm nhìn xa hơn ở tương lai, thì chúng ta cũng nên chuẩn bị cho những thay đổi ngay từ bây giờ.
Vẫn còn rất nhiều điều khác để so sánh nhưng những ý chính mà mình đề cập có lẽ cũng giúp bạn hình dung tương lai của online marketing sẽ theo xu hướng nào. Mình tin rằng email vẫn tồn tại nhưng vai trò của nó để marketing sẽ suy yếu đi và nhường cho chatbot.